Έκθεση με φιγούρες θεάτρου σκιών από τη συλλογή του αείμνηστου καθηγητή Άρη Αλεξάκη εγκαινιάζεται σήμερα στο Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης.
Ο Καραγκιόζης, ο Χατζηαβάτης, αλλά και πρίγκιπες, τέρατα και άλλες μορφές είναι οι πρωταγωνιστές του παραδοσιακού θεάτρου σκιών, όπως καλλιεργήθηκε όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε όλο τον κόσμο, δείγματα του οποίου επιχείρησε να περισώσει ο καθηγητής Συγκριτικής Γραμματολογίας και μεταφραστής, Άρης Αλεξάκης.
.«Ο Άρης Αλεξάκης μεγάλωσε μέσα στο θέατρο (ο πατέρας του ήταν ηθοποιός) και από το 1974 άρχισε να μελετά το Θέατρο Σκιών, σε μία εποχή που το αντικείμενο αυτό ήταν άγνωστο στον πολύ κόσμο και στους ακαδημαϊκούς», εξηγεί στο ΑΠΕ- ΜΠΕ η σύζυγος του καθηγητή και επίτιμη πρόξενος της Γαλλίας στα Γιάννενα, Ελένη Αλεξάκη. «Η μελέτη της προέλευσης του θεάτρου σκιών τον έφερε σε μακρινά μέρη και έτσι ανακάλυψε φιγούρες στη νοτιοανατολική Ασία και την Τουρκία», προσθέτει.
Η συλλογή του Άρη Αλεξάκη περιλαμβάνει χάρτινες και δερμάτινες φιγούρες θεάτρου σκιών από την Ελλάδα, την Τουρκία, την Κίνα, την Ινδονησία, την Καμπότζη και την Ινδία, καθώς και αρχειακό υλικό με αφίσες από εκδηλώσεις και φυλλάδια με χάρτινες φιγούρες. Σημαντική θέση σε αυτήν κατέχουν ο μπερντές και οι φιγούρες του καραγκιοζοπαίχτη, Παναγιώτη Μιχόπουλου.
«Δεν πρέπει να 'ναι πια πολλοί αυτοί που θυμούνται ακόμη το καρφί. Εκείνο το καρφί που βάζανε οι πιτσιρικάδες στη γραμμή του τραμ, να περάσει το βαγόνι, να το κάνει κοφτερό σαν κοπίδι, για να σκαλίσουν τις φιγούρες τους, που θα 'παιζαν το βράδυ καραγκιόζη. Ούτε κι απ' αυτούς που τόσες φορές τις φάγανε απ' τη μάνα τους γιατί της είχαν κάψει τα σεντόνια πρέπει να απομένουν πολλοί... Δεν έχει να κάνει. Οι αναμνήσεις δεν χάνονται. Πάνε και κατακαθίζουν στη συλλογική μνήμη της φυλής, γίνονται παραμύθι κι όνειρο, και μαγεύουν, για πολλές γενιές μετά, ανθρώπους που ούτε τις είδαν ούτε τις έζησαν κι ούτε που ξέρουν καλά- καλά τί 'πάθαν και τον αγάπησαν τόσο πολύ τον Καραγκιόζη», τόνιζε ο ίδιος ο συλλέκτης προλογίζοντας αντίστοιχη έκθεση που παρουσιάστηκε πριν από 19 χρόνια στο Γαλλικό Ινστιτούτο του Πειραιά.
Επίσης, ο Άρης Αλεξάκης συνέλεξε κάθε είδους αντικείμενο, στο οποίο «πρωταγωνιστούσε» η μορφή του Καραγκιόζη: παζλ, κοσμήματα, μαξιλάρια, κουτιά. «Ασχολήθηκε εκτενώς με το πώς κατάφερε ο Καραγκιόζης να διατηρηθεί "ζωντανός" μέσα από την αλλαγή χρήσεων», επισημαίνει η σύζυγός του.
Τη συλλογή του Άρη Αλεξάκη δώρισαν η σύζυγος και ο γιος του στην Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών στα Γιάννενα, όπου θα εκτεθεί σε μόνιμη βάση.
Η έκθεση στη Θεσσαλονίκη εντάσσεται στο διήμερο αφιέρωμα για τον Άρη Αλεξάκη, που θα φιλοξενηθεί αύριο και το Σάββατο στο Γαλλικό Ινστιτούτο και περιλαμβάνει σεμινάρια μετάφρασης βασισμένα σε βιντεοσκοπημένα μαθήματα, που έδωσε ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Paul Valery- Montpellier 3. Στο οπτικοακουστικό υλικό συγκαταλέγεται και μαγνητοσκοπημένο σεμινάριο που έδωσε στο συγκεκριμένο πανεπιστήμιο για το θέατρο σκιών.
Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 31 Ιανουαρίου.
Μ. Κουζινοπούλου
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ