Το πλαίσιο αρχών που θέτει το υπουργείο σε διάλογο, με στόχο την ψήφιση του νέου νόμου για την Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση στη Διασπορά παρουσίασε σήμερα η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων. Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου η αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας, Φώφη Γεννηματά έκανε λόγο για πελατειακές σχέσεις που οδήγησαν σε αύξηση του αριθμού των αποσπασμένων εκπαιδευτικών στο εξωτερικό. Όπως είπε η κ. Γεννηματά, «οι εκπαιδευτικοί από 1.650 που ήταν το 2004, έφθασαν του 2.350 το 2009, ενώ η συνολική δαπάνη των επιμισθίων τους από 38 εκ. ευρώ εκτινάχθηκε σε 46 εκ.»
Το νομοσχέδιο (για την Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση στη Διασπορά) τίθεται σε δημόσια διαβούλευση.
Η Υπουργός Παιδείας, Άννα Διαμαντοπούλου, τόνισε ότι η Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση της Διασποράς αποτελεί ένα από τα πλέον σημαντικά ζητήματα πολιτικής του Υπουργείου, αλλά και της χώρας. Συγκεκριμένα η Υπουργός ανέφερε: «Πριν από ένα χρόνο ανακοινώσαμε το στρατηγικό σχέδιο για την ελληνική γλώσσα, μέσα από συγκεκριμένες πολιτικές, όλες σημαντικές και με καθοριστικής σημασίας εμβέλεια για όλο τον ελληνισμό. Η υποστήριξη, ο σχεδιασμός, η επένδυση στην ελληνική γλώσσα είναι μείζων επιλογή. Είναι μια προτεραιότητα με εθνικά χαρακτηριστικά, αλλά και μια προτεραιότητα με οικονομικά, πολιτισμικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά. Η πολιτική αυτή είναι σύνθετη και δύσκολη. Σήμερα το Υπουργείο Παιδείας έχει εκπαιδευτικούς και οργανωμένες τάξεις διδασκαλίας με πολλαπλά σχήματα, σε 72 χώρες. Σε 57 χώρες, έχουμε 342 έδρες σπουδών. Γίνεται σημαντική επένδυση και σε ανθρώπινο δυναμικό και σε πόρους».
Η Αναπληρώτρια Υπουργός Παιδείας, Φώφη Γεννηματά, τόνισε ότι το Υπουργείο στο πλαίσιο του διαλόγου που ξεκινά από αύριο, είναι ανοιχτό σε κάθε νέα ιδέα, σε κάθε εποικοδομητική παρατήρηση που θα ενισχύσει την Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση της Διασποράς. Η Φώφη Γεννηματά ανέφερε ότι η ελληνική γλώσσα, αλλά και η κληρονομιά της, μπορεί να είναι μία πολιτισμική γέφυρα και ένα σημαντικό εφόδιο στην προσπάθεια που κάνει η χώρα μας να ανακτήσει το κύρος της, να διευρύνει την επιρροή της και να αναβαθμίσει τη θέση της στο διεθνές στερέωμα. «Η Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση στη Διασπορά έχει μία πορεία που ξεπερνά τα εκατό χρόνια ιστορίας, μία πορεία που δεν ήταν πάντα εύκολη, αλλά θα ήθελα να αναφερθώ εδώ στη σημαντική συμβολή της αδιάκοπης παρουσίας της Ελληνικής Πολιτείας και βεβαίως των Ελλήνων εκπαιδευτικών αλλά και των ανθρώπων της διασποράς που κράτησαν πολύ ψηλά αυτή τη σημαία μιας εθνικής υπόθεσης», σημείωσε η Αναπληρώτρια Υπουργός Παιδείας. Η Φώφη Γεννηματά ανέφερε ότι ο διάλογος θα ολοκληρωθεί στις 11 Μαρτίου και εξέφρασε την αισιοδοξία της ότι μέχρι τον Μάιο θα έχει συνταχθεί το σχετικό σχέδιο νόμου. « Θα υπάρξει μεταβατικό στάδιο και θέλω να γίνω απόλυτα σαφής εδώ, έχουμε δεσμευθεί και στους εκπαιδευτικούς και στους Συλλόγους Γονέων ότι δεν θα υπάρξουν αιφνιδιασμοί για την επόμενη χρονιά».
Τα δέκα σημεία που θα τεθούν σε διάλογο:
Το πρώτο σημείο είναι η δημιουργία ενός αξιόπιστου συστήματος διάγνωσης εκπαιδευτικών αναγκών, συντονισμού και αξιολόγησης του παραγόμενου έργου σε σχέση πάντα και με τους διατιθέμενους πόρους. Θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρξει ένας γεωγραφικός διαχωρισμός της διασποράς σε περιφέρειες με κοινά χαρακτηριστικά, όπως είναι η Ευρώπη από τη μια πλευρά, οι υπερπόντιες χώρες αλλά και η Αφρική. Θα πρέπει να υπάρξει καθορισμός και μέτρηση δεικτών. Θα πρέπει επιτέλους να αποκτήσουμε ένα σοβαρό και αξιόπιστο μαθητολόγιο. Θα πρέπει να γνωρίζουμε τα προγράμματα σπουδών, το ωρολόγιο πρόγραμμα, έτσι ώστε να μπορεί να υπάρχει και έλεγχος. Και βέβαια να καταγράφουμε διαρκώς τις ανάγκες των μαθητών, αξιοποιώντας ερευνητικά εργαλεία που υπάρχουν και έχουμε στη διάθεση μας.
Το δεύτερο σημείο είναι ότι απαιτείται διοικητική αναδιάρθρωση και επανακαθορισμός του ρόλου και των ευθυνών των εκπαιδευτικών εταίρων και της μεταξύ τους συνεργασίας. Θα πρέπει να αποτιμήσουμε το ρόλο των συντονιστών μέχρι σήμερα, να ξαναδούμε τον τρόπο επιλογής, να δούμε τις αρμοδιότητες, να δούμε τις ευθύνες τους, να ξαναδούμε το θέμα των αποσπάσεων και τον εξορθολογισμό, με βάση πια και τα στοιχεία που θα έχουμε συγκεντρώσει από το σύστημα που προσπαθούμε να αναπτύξουμε. Την αξιοποίηση των εκπαιδευτικών που επιστρέφουν, είτε με δική τους βούληση είτε γιατί ολοκληρώνονται τα έτη. Έχουν αποκτήσει μια πολύ σοβαρή εμπειρία όλα αυτά τα χρόνια και θέλουμε τη μεγαλύτερη δυνατή αξιοποίηση αυτής της εμπειρίας. Θέλουμε να εμπλακούν και οι Σύλλογοι Γονέων στην όλη προσπάθεια, να έχουν ενεργό ρόλο και να αποτυπώνεται η γνώμη τους και ο προβληματισμός τους.
Το τρίτο σημείο είναι ότι θα πρέπει να υπάρξει διαφάνεια και αξιοκρατία στον τρόπο επιλογής του εκπαιδευτικού δυναμικού, επαναπροσδιορισμός του χρόνου παραμονής στις εκπαιδευτικές μονάδες, καθώς και του τρόπου αμοιβής τους, αλλά και των κινήτρων που θα πρέπει να δοθούν, έτσι ώστε να υπάρχει ανταπόκριση και να έχουμε όσο δυνατόν καλύτερο δυναμικό στις μονάδες μας.
Το τέταρτο σημείο είναι η επιδίωξη της καλύτερης συνεργασίας και της αξιοποίησης των ομογενών εκπαιδευτικών με τους αποσπασμένους, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται και η αλληλεπίδραση, αλλά και η ανατροφοδότηση των εκπαιδευτικών πρακτικών σε Ελλάδα και διασπορά, μέσα ίσως και από τη θέσπιση του θεσμού του μέντορα, ένας αποσπασμένος εκπαιδευτικός και ένας που θα προέρχεται από τους ομογενείς και βέβαια ηλεκτρονικές αδελφοποιήσεις μεταξύ των σχολείων με την Ελλάδα.
Το πέμπτο σημείο που θεωρώ εξαιρετικά κρίσιμο και σημαντικό, είναι η προώθηση μορφών Ελληνόγλωσσης Εκπαίδευσης, ενταγμένων ή έμμεσα συνδεδεμένων με το εκπαιδευτικό σύστημα της εκάστοτε χώρας διαμονής. Και αναγνώριση και πιστοποίηση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων από τα κατά τόπους εκπαιδευτικά συστήματα μέσα από, κατά κύριο λόγο, την ενίσχυση των ήδη ενταγμένων φορέων εκπαίδευσης στα κατά τόπους εκπαιδευτικά συστήματα, την υπογραφή μορφωτικών διακρατικών συμφωνιών συνεργασίας για την ένταξη της ελληνικής γλώσσας ως δεύτερης γλώσσας στο εκεί εκπαιδευτικό σύστημα.
Το έκτο σημείο, εξίσου εξαιρετικά σημαντικό, είναι η ανάπτυξη πολιτιστικών κέντρων, κέντρων γλώσσας και πολιτισμού, με την επωνυμία «Λόγος» σε κομβικά σημεία των πόλεων, μέσα από την αξιοποίηση των υπαρχόντων δομών σήμερα, την αναβάθμιση όπου αυτό είναι εφικτό των τμημάτων ελληνικής γλώσσας και τη σύνδεση αυτών των κέντρων με πολιτιστικούς φορείς στην Ελλάδα, με μουσεία, με κέντρα γλώσσας, με βιβλιοθήκες. Και για αυτό το στόχο έχουμε ξεκινήσει τη συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού για να δούμε από κοινού πώς θα αξιοποιήσουμε όλες τις δομές που υπάρχουν ήδη σήμερα σε όλο τον κόσμο.
Το έβδομο σημείο είναι η έμφαση στην προσχολική αγωγή. Αυτό είναι ένα αίτημα από όλους τους Συλλόγους των ομογενών, από τους Συλλόγους των Γονέων, ότι πρέπει να δώσουμε μεγαλύτερη προσοχή στην επαφή των παιδιών από την προσχολική ηλικία με την ελληνική γλώσσα, είτε μέσα από τη στήριξη ανάπτυξης παιδικών σταθμών με απόσπαση Νηπιαγωγών, θα το δούμε αυτό, είτε μέσα από την επαφή των παιδιών με τη γλώσσα μας, μέσα από το θέατρο, το παιχνίδι, τη μουσική. Θεωρούμε ότι πράγματι έχουν δίκιο και είμαστε αποφασισμένοι να στηρίξουμε σε αυτή την κατεύθυνση την προσχολική αγωγή.
Το όγδοο σημείο είναι η αξιολόγηση, η ενίσχυση, η διατήρηση και η ανάπτυξη των ελληνικών σπουδών και της έρευνας στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση των χωρών του εξωτερικού και η διασύνδεσή τους με τα ελληνικά ΑΕΙ και το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.
Το ένατο σημείο είναι η κοινωνική δικτύωση, η αξιοποίηση του ψηφιοποιημένου εκπαιδευτικού υλικού και η δημιουργία ηλεκτρονικών κοινοτήτων μάθησης. Αξιοποίηση των ηλεκτρονικών δικτύων της διασποράς αλλά και των νέων τεχνολογιών έτσι ώστε να αξιοποιηθεί όλο αυτό το εκπαιδευτικό υλικό που τα τελευταία χρόνια χρηματοδοτείται σταθερά από την ελληνική πολιτεία και πρέπει πια να συγκεντρωθεί και να υπάρχει η δυνατότητα της πρόσβασης από οποιοδήποτε σημείο και αν βρίσκεται κανείς.
Τέλος, το δέκατο σημείο είναι η ανάπτυξη της διαπολιτισμικής ταυτότητας των ομογενών μέσα από τη δημιουργία εκπαιδευτικών προγραμμάτων αμοιβαίας ανταλλαγής και συνεργασίας των μαθητικών κοινοτήτων. Νομίζουμε ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό να δουλεύουν από κοινού διάφορα θέματα, σχολεία της Ελλάδας και σχολεία της ομογένειας, όπως επίσης θεωρούμε πάρα πολύ σημαντικό να υπάρχουν συχνές ανταλλαγές μαθητών ανάμεσα στα παιδιά της ομογένειας και στα σχολεία μας, δηλαδή να στείλουμε και τα παιδιά της Ελλάδας στη διασπορά, αλλά και τα παιδιά της διασποράς να τα φέρουμε και να τα αγκαλιάσουμε στην Ελλάδα.